Zen Mind – beginners mind
“Aan de oppervlakte van je wezen is slechts wat deining.
Feitelijk gebeurt er niet veel en wat er gebeurt heeft geen diepgang.
Daal af in de diepte van je wezen;
daar vind je stabiliteit, diepgang en zekerheid.”
– Siddhartha
“Alles Goed?”
Vind je het leven leuk? Of ervaar je het als een tranendal? Misschien wisselen jouw ideeën over hoe het leven is elkaar voortdurend af. Je bent blij. Je bent verdrietig. Je verheugt je. Je bent teleurgesteld. Je bent vrolijk. Je bent boos. Je bent begripvol. Je bent jaloers… En ga zo maar door. Je vind een besluit van je regering terecht of onjuist. Je bent het niet eens met een beslissing van je baas. Je hebt gedoe met een buur. Je financiën baren je zorgen. Waar moet je heen op vakantie?…
Je denkt na over een bepaald probleem, maar je komt er niet uit. Je denken is soms helder, soms lijkt het niet te werken. Je voelt je zus of zo, maar nooit helemaal dát.
De golven van het bestaan
Sta er eens bij stil hoeveel gedachten je op een dag hebt, waar je je allemaal in je denken mee bezig houdt. En hoeveel emoties er op een dag in je oprijzen. En wat voor reacties al die emoties en gedachten vervolgens in je oproepen.
Hoeveel van die gedachten zijn er écht van jezelf? Hoe vaak bepaal jij zelf waaraan je denkt? Hoe vaak komen gedachten zomaar ‘vanzelf’ in je op? Hoeveel van die gedachten ontstaan als gevolg van omstandigheden en gebeurtenissen?
Als je er bij stil staat en er goed naar kijkt, dan kun je constateren dat er een hoop gedoe is aan de oppervlakte van je wezen. Een hoop deining – om niets, “Much Ado About Nothing”. En misschien denk je dat die gedachten en emoties zich in jouw innerlijk afspelen, dus in de diepte, maar ik zeg je dat ze slechts golven aan de oppervlakte van je wezen zijn. Je kent je eigen diepte nog niet!
Zelfobservatie
Als je vat wilt krijgen op jouw leven, dan moet je beginnen met naar jezelf te kijken. Zelfobservatie is de sleutel tot zelfkennis. Want vat krijgen op je leven kan alleen als je vat hebt op jezelf. Zelfobservatie oefen je allereerst in stilte en pas je daarna toe in het dagelijks leven. Integrale Yoga dankt onder meer daaraan haar naam.
Voordat je in stilte gaat zitten om jezelf te observeren, laat je even de dagelijkse turbulentie in jezelf tot rust komen. Doe wat yoga-houdingen die de spanning in het lichaam loslaten, waardoor je adem zich herstelt en je denken tot rust komt. Dan is het makkelijker om in de stilte van jezelf af te dalen. Ga daarna ontspannen zitten of liggen en sluit je ogen met alleen het voornemen van binnen wakker te blijven. Zodra je je ogen hebt gesloten, is het enige dat je doet: waarnemen. Niets meer en niets minder. Er valt op dit moment verder ook niets te doen. Neem jezelf waar, neem waar wat er in je gebeurt. Zonder oordeel, zonder woorden, zonder reacties en zonder reacties te onderdrukken (!), zonder ook maar iets te willen veranderen. Alleen maar waarnemen. De onrust in je lichaam en de houding ervan. Gedachten die langskomen en je reacties daarop. Je ademhaling en hoe die verandert. Alleen maar waarnemen. Begin met vijftien tot twintig minuten. Zet geen wekker, maar stel jezelf erop in; dat kan je makkelijk.
Naar de stilte
Zelfobservatie is het begin van meditatie. Maar je gaat je niet met leren mediteren bezighouden. Meditatie ontstaat vanzelf als je deze weg inslaat en voortgaat. Begin gewoon. Ga zitten en sluit je ogen en merk op wat er gebeurt. Dat is alles! Na een tijdje ga je ervaren dat je vanuit een wat diepere positie in jezelf naar alles kijkt. Je zult al gauw tot de ontdekking komen dat al je gewaarwordingen van lichaam, gevoelens en gedachten zich aan de oppervlakte afspelen. Terwijl je alleen maar stilletjes blijft observeren merk je soms opeens dat je jezelf beseft als de waarnemer van die verschijnselen – dat jij er van gescheiden bent. En je zult zien dat gedachten vanzelf komen en gaan zonder dat jij ‘ergens aan denkt’. Waar komen ze vandaan? Waar gaan ze heen? Je zult het wel zien.
En soms merk je kleine overgangen in je bewustzijn, kleine schokjes, soms net of je valt. Misschien ken je het wel van de momenten kort voordat je in slaap valt; ook daar komen die schokjes wel eens voor. En dan vind je jezelf weer terug, iets helderder, iets verder van de objecten van je waarneming vandaan. En opeens is het stil. En volkomen transparant. Gedachten, het lichaam, geluiden van buiten… niets stoort, alles is een harmonieus geheel. En jij bent dat. Je blijft stil, zonder reactie, en je blijft observeren.
Terug naar vandaag
Dan komt er een moment dat je weer naar de oppervlakte terugkomt en je ogen opent. De ‘realiteit’ van het dagelijks leven is er weer. Je verplichtingen roepen weer. Maar wacht nog even, sta niet meteen op. Blijf met je ogen open nog even zitten of liggen en houdt dit gevoel vast. Doe dat steeds weer als je dit gedaan hebt. Waarom? Het zorgt ervoor dat je in de hectiek van je dagelijks leven in staat zult zijn dit bewustzijn, dit gevoel, in jezelf op te roepen. Steeds vaker, steeds makkelijker. En het zorgt dat je elke keer wanneer je met je ogen dicht gaat zitten, steeds makkelijker naar de stilte in jezelf kunt gaan.
Op de toepassing in het dagelijks leven zullen we later nog eens dieper ingaan.
Steeds weer beginnen
Wanneer je de volgende keer weer gaat zitten, lees dan dit bovenstaande nog eens door en begin dan alsof het de eerste keer is. Zonder enige verwachting, zonder iets te willen bereiken, zonder de toestand van de vorige keer terug te willen, zonder verlangen. Gewoon gaan zitten of liggen met de instelling vanbinnen wakker te blijven. Observeer jezelf – niets meer dan dat. En ik wens je geen succes, want dat bestaat hier niet. Laat de oppervlakte los, laat jezelf los, blijf wakker en neem waar wat er gebeurt. Steeds weer beginnen met wat in Zen ‘beginners-mind’ heet.
Meer weten over zen? Wil je leren mediteren?
Wandel met me mee naar de stilte in jezelf.
06 1526 3773
cor@siddharthadreamworks.nl
